การประชุมสหพันธ์พระสังฆราชเอเชีย #ฝ่ายคริสตชนฆราวาสและครอบครัว (Federation of Asian bishop’s Conferences – Office of Laity and Family หรือ FABC-OLF)
ระหว่างวันอังคารที่ 23 – วันศุกร์ที่ 26 กรกฎาคม 2024
ณ ศูนย์อภิบาลคามิลเลียน ลาดกระบัง
โดยพระอัครสังฆราชกิลเบิร์ต เอ การ์เชรา แห่งอัครสังฆมณฑลลิปา ฟิลิปปินส์ ประธานฝ่ายคริสตชนฆราวาสและครอบครัว สหพันธ์พระสังฆราชเอเชีย (Most Rev. GILBERT A. GARCERA, D.D., Archbishop of Lipa, Philippines, Chairman, Office on Laity and Family (FABC)
ตัวแทนประเทศไทยที่เข้าร่วมการประชุมในครั้งนี้ คือ
- พระสังฆราชซิลวีโอ สิริพงษ์ จรัสศรี ประธานคณะกรรมการคาทอลิกเพื่อคริสตชนฆราวาส สภาประมุขบาทหลวงโรมันคาทอลิก
- คุณพ่อพิชาญ ใจเสรี ผู้ช่วยเลขาธิการฝ่ายอภิบาลคริสตชน สภาประมุขบาทหลวงโรมันคาทอลิกแห่งประเทศไทย
- คุณพ่อภูวนารถ แน่นหนา ผู้อำนวยการแผนกครอบครัว สภาประมุขบาทหลวงโรมันคาทอลิกแห่งประเทศไทย
- คุณพ่อนุพันธุ์ ทัศมาลี ผู้อำนวยการแผนกคริสตศาสนธรรม สังฆมณฑลจันทบุรี
หัวข้อการประชุมในครั้งนี้ คือ “ #วิถีทางแบบการเตรียมตัวเป็นคริสตชนสำหรับชีวิตแต่งงาน ” (Catechumenal pathways for married life pastoral guidelines for local Churches)
1) #หนทางแห่งการก้าวเดินไปด้วยกัน (Synodal Principles of the Pathways)
2) #คำแนะนำและวัตถุประสงค์ของการอภิบาล (Guidelines and Pastoral Proposals)
- การดำเนินงานของสภาพระสังฆราชต่าง ๆ ของการวางแผนการแต่งงาน 3 ปี และการนำไปใช้ (National Conferences’ reporting and updating on marriage Preparation 3 years planning: National response to the Marriage Pathways
3) #การปกป้องฝูงแกะของเรา (Protecting our flock)
4) #การป้องกันคือเสาหลักในพันธกิจของพระศาสนจักร (Safeguarding as the cornerstone of the Church Mission)
แนวทางการสอนคำสอนสำหรรับคู่สมรส คำแนะนำด้านอภิบาลสำหรับพระศาสนจักรท้องถิ่นต่าง ๆ ออกโดย สมณกระทรวงเพื่อคริสตชนฆราวาส ครอบครัว และชีวิต (Catechumenal Pathways for married life, pastoral guidelines for local Churches by Dicastery of Laity, Family and life) เผยแพร่เมื่อวันที่ 4 ตุลาคม 2022 หลังจากปิดปีครอบครัวในเดือนมิถุนายน 2022
สถานการณ์ปัจจุบัน (Actual Situations)
การแต่งงานไม่ถูกต้องเพิ่มมากขึ้น สถิติการแต่งงานในพระศาสนจักรลดลง คำร้องขอยกเลิกพันธะของการแต่งงานเพิ่มขึ้น อันเนื่องมาจาก การไม่เข้าใจความหมายที่แท้จริงของความรัก การสมรส ข้อคำสอนของพระศาสนจักรเรื่องศีลสมรสและครอบครัว
ข้อเสนอแนะใหม่ (New Advices)
ควรมีการเตรียมตัวแต่งงาน 3 ระยะ คือ ระยะไกล ระยะกลาง และ ระยะใกล้ การเป็นเพี่อนร่วมทางในปีแรกของการแต่งงาน การอยู่เคียงข้างครอบครัวที่กำลังประสบปัญหา แต่ละสังฆมณฑลควรมีแนวทางอภิบาลด้านครอบครัวอย่างเป็นรูปธรรมชัดเจน อาศัยชุมชนแห่งความเชื่อคอยส่งเสริมสนับสนุนและช่วยเหลือ (ครอบครัวช่วยเหลือครอบครัว)
ข้อเสนอแนะของพระสันตะปาปาฟรังซิส (Pope Francis’ concerns)
การเตรียมตัวคู่สมรสสำหรับการแต่งงานควรทำให้ดี ละเอียดถี่ถ้วน โดยเริ่มต้นจากประสบการณ์ความเชื่อกับพระเยซูเจ้ามาเป็นอันดับแรก แต่ละสังฆณฑลต้องออกแบบให้เข้ากับท้องถิ่น สอนเรื่องความหมายที่แท้จริงของค่านิยมทางเพศและการสมรส
เหตุผลของการสอนคำสอนคู่สมรส (Reason of Catechumenal Pathways for married life)
พระสันตะปาปาฟรังซิสให้ความสำคัญกับงานอภิบาลครอบครัวมาอย่างต่อเนื่อง มีการสมัชชา 2 ครั้งในปี 2014-2015, ออกสมณลิขิตเตือนใจความปีติยินดีแห่งความรัก (Amoris Letizia), การประกาศปีครอบครัว 2021-2022, และเอกสารแนวทางการสอนคำสอนสำหรับคู่สมรสนี้
การสอนคำสอน “ไม่จบเพียงแค่สติปัญญา ทฤษฎี และคำสอนทั่วไป” แต่ต้อง “สัมผัสกับชีวิตจริง” และก้าวเดินไปพร้อม ๆ กับเขา เพื่อให้พวกเขาได้พบกับพระเยซูเจ้า ผู้ที่รับผิดชอบ
พันธกิจนี้ คือ ชุมชนพระศาสนจักรทั้งหมด ซึ่งไม่ใช่กิจกรรมทางสังคม (Social Event)
การแต่งงานไม่ใช่เป้าหมาย แต่เป็นกระแสเรียก (ตลอดชีวิต)เป็นเส้นทางสู่ความศักดิ์สิทธิ์ อาศัยการมีส่วนร่วมในบทบาทหน้าที่ของการเป็นประกาศก พระสงฆ์ และกษัตริย์ ของพระคริสตเจ้า การเตรียมตัวรับ “ศีลสมรส” เช่นเดียวกับการเตรียมตัวรับ “ศีลบรรพชา” (ศีลศักดิ์สิทธิ์แห่งความเป็นหนึ่งเดียวกัน) ที่ต้องใช้ระยะเวลายาวนาน “พระสงฆ์-นักบวช” ต่างก็เกื้อกูล “คู่สมรส” ทั้งสอง ให้กำเนิด สนับสนุน ช่วยเหลือ และเป็นเพื่อนร่วมทางกันและกัน คู่สมรสต้องมีบทบาทในการอบรมคู่สมรสใหม่ อาศัยประสบการณ์ที่ตนมี ไม่ควรที่จะให้พระสงฆ์ฝ่ายเดียวทำการอบรมคู่สมรสใหม่ เพราะอาจขาดประสบการณ์บางอย่างที่คู่แต่งงานมี
แนวทางสำหรับสังฆมณฑล (Diocesan Pathway)
แต่ละสังฆมณฑลต้องเตรียมเส้นทางของการสอนคำสอน 3 ระยะ โดยปรับให้เข้ากับวัฒนธรรมของสังฆมณฑลนั้น ๆ ตามปัจจัยและสภาพแวดล้อมต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการแต่งงาน คือ
1) #การเตรียมแต่งงาน
2) #การแต่งงาน และ
3) #การเริ่มต้นแต่งงานในช่วงปีแรก ๆ
เนื้อหาเกี่ยวข้องกับ คุณค่าและศักดิ์ศรีของชีวิต กระแสเรียก ความหมายของศีลศักดิ์สิทธิ์ที่ลึกซึ้ง การกลับใจ การเลือกที่จะแต่งงาน การต้อนรับพวกเขาเข้าสู่ชุมชน การอยู่เคียงข้าง การมีพี่เลี้ยงหรือพ่อแม่พยานอย่างใกล้ชิด
ทีมงานอาจประกอบไปด้วยคู่สมรสที่ได้รับเลือกจากพระสงฆ์ บางคนอาจแยกทางกันอยู่แต่ยังคงซื่อสัตย์ต่อศีลศักดิ์สิทธิ์ก็ได้ ควรมอบหมายคู่สมรสหลายคู่ดีกว่าเพียงคู่เดียว มีความหลากหลายในช่วงอายุ และประสบการณ์ในการแต่งงาน
ให้ความรู้ในเรื่องศีลธรรมทางเพศ เช่น การคุมกำเนิด การผสมเทียม ที่มีผลทางจริยธรรม ความสัมพันธ์ และจิตวิญญาณของคู่สมรส แต่ละขั้นตอนเริ่มต้นและสิ้นสุดด้วยพิธีกรรม การอธิษฐานภาวนา การฟื้นฟูจิตใจ เพื่อให้ความเชื่อ พระคัมภีร์ ศีลศักดิ์สิทธิ์ ได้เป็นส่วนหนึ่งของการสอนคำสอน (เช่น การสร้างพระแท่นบูชาของครอบครัว)
ระยะและขั้นตอนต่างๆ (Period and Method)
ก) #ระยะไกล เริ่มตั้งแต่วัยเด็ก พันธกิจเยาวชน ความรัก ศีลสมรส การเลือกคู่ครอง ให้เห็นคุณค่าและศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ เคารพตนเองและผู้อื่น บุคคลต่างเพศ มานุษยวิทยาคริสตชน แผนการความรักของพระเจ้าที่มีต่อมนุษย์แต่ละคน กระแสเรียกของการแต่งงานและนักบวช การสร้างครอบครัว เรื่องเพศของมนุษย์ เทววิทยาร่างกาย
เตรียมตัวเด็กและเยาวชน ให้ตัดสินใจแต่งงานอย่างดี (รักแท้คืออะไร? + การเลือกคู่ครอง) ไม่ใช่เรื่องบังเอิญ หรืออาจได้รับบาดเจ็บจากประสบการณ์ทางอารมณ์และทางเพศ การสร้างความเกลียดชังต่อมิติทางศาสนา ความหมายที่แท้จริงของความรัก การมอบตนเองให้กับอีกฝ่ายหนึ่ง การรักและการถูกรัก พระศาสนจักร
ข) #ระยะกลาง การเตรียมตัวรับศีลศักดิ์สิทธิ์แห่งการเริ่มต้นชีวิตคริสตชน (ศีลล้างบาป ศีลมหาสนิท ศีลกำลัง) การเรียนคำสอนเพื่อเตรียมตัวรับศีลสมรส หรือการหมั้น อาจใช้เวลาประมาณ 1 ปี เพื่อทบทวนอัตลักษณ์ของศีลล้างบาป (หรือ 2-3 เดือน สำหรับผู้ที่พึ่งทบทวนคำสอนหรือรับศีลล้างบาปตอนเป็นผู้ใหญ่แล้วไม่นาน) ใช้โอกาสนี้สอนคำสอนเรื่องความรักและศีลสมรสไปด้วย เพื่อให้คู่สมรสรู้จักกัน (ปรับตัว) ดีมากยิ่งขึ้น (นิสัย) ในระดับส่วนตัว บางคนอาจห่างไกลจากการปฏิบัติศาสนกิจ หรือลืมข้อคำสอนสำคัญไปหมดแล้ว อาจจบลงด้วยพิธีต้อนรับคู่สมรส
ค) #การเรียนคำสอนแต่งงาน (ตามที่เรียนกันตามปกติ)
1) #ระยะใกล้ชิด เพื่อเตรียมตัวแต่งงานประมาณ 1 ปี การหมั้น เพื่อทบทวนข้อคำสอนพื้นฐานของคริสตชน นำพวกเขาเข้ามาสู่ชีวิตของพระศาสนจักร เข้าเงียบ ฟื้นฟูจิตใจ ร่วมมิสซา รับศีลอภัยบาป จิตวิทยาชายหญิง การเปลี่ยนแปลงตนเองเพื่อคู่สมรส การครองรักครองเรือน … พิธีรับเข้าสู่ศีลสมรส อย่างมีความหมาย จบลงด้วยพิธีหมั้น หรือ “คำมั่นสัญญาว่าจะแต่งงาน”
2) #การเตรียมขั้นสุดท้าย (ก่อนแต่งงาน 2-3 เดือน หรือเข้าเงียบ 2-3 วันก่อนแต่งงาน) เป็นช่วงใกล้จะแต่งงาน มีการมอบสิ่งของเป็นสัญลักษณ์ เช่น คำภาวนาที่คู่สมรสสวดด้วยกัน การทบทวนเนื้อหาคำสอนทั้งหมด สาระสำคัญของศีลสมรส (3 ประการ: หนึ่งเดียว ให้กำเนิดบุตร เลี้ยงดูบุตร) กฎหมายพระศาสนจักร กฎหมายบ้านเมือง
การเตรียมพิธีกรรมในวันสมรส ความหมาย การมีส่วนร่วม การฟื้นฟูจิตใจ (ท่ามกลางการเตรียมพิธีสมรสด้านอื่น ๆ) การรับศีลอภัยบาป (ศีลกำลัง) บทบาทของพ่อแม่พยาน บิดามารดา สมาชิกในครอบครัว
3) #การติดตามในช่วง 2-3 ปีแรก การเข้าสู่ “สถานะถาวร” ควรมี “การอบรมต่อเนื่อง” และ “เพื่อนร่วมเดินทาง” การร่วมกิจกรรมกับคู่สมรสอื่นในเขตวัด เพื่อให้มีความเข้าใจข้อความเชื่อ พิธีกรรม ศีลศักดิ์สิทธิ์ และพระธรรมล้ำลึกต่าง ๆ (บางคนที่พึ่งรับศีลล้างบาป)
การเรียนรู้การปรับตัวเข้ากับคู่สมรส เอาชนะความแตกต่าง ความคาดหวัง กำจัดความขัดแย้ง (คนรุ่นใหม่) การเฉลิมฉลองวันครบรอบแต่งงาน การรื้อฟื้นคำสัญญาแต่งงานทุก 5 ปี มีบันทึกการแต่งงาน การรับศีลศักดิ์สิทธิ์ ขั้นตอนต่าง ๆ ความสุข ความทุกข์ เพื่อให้เห็นพระหรรษทานของพระจิตเจ้าในครอบครัว เมื่อเกิดความทุกข์ยาก ได้รับความช่วยเหลือจากบุคคลต่าง ๆ เพื่อปกป้องและทำให้ความเป็นหนึ่งเดียวมีความมั่นคง “การเติบโตในความรัก ทำให้การสมรสมั่นคง” โดยมีพระคริสต์เป็นศูนย์กลาง
4) #คู่สมรสที่มีวิกฤติ การทะเลาะเบาะแว้ง การเข้าใจผิด ความแตกต่าง เศรษฐกิจ ครอบครัวของทั้งสองฝ่าย มือที่สาม การเลี้ยงลูก การทำงาน การแยกกันอยู่ การหย่าร้าง การไม่สามารถรับศีลมหาสนิทได้ การเลี้ยงดูบุตร อาศัยความร่วมมือกันของทุกฝ่าย” ความสุภาพของคู่สมรส” การควบคุมอารมณ์ สมาชิกในครอบครัว ปู่ย่าตายาย คริสตชนฆราวาส พ่อแม่พยาน ฯลฯ (การจัดตั้งศูนย์ให้ความช่วยเหลือเฉพาะทางในสังฆมณฑล)
